De relatie als spiegel

opleiding relatietherapie

De liefde is prachtig en wreed tegelijk. In elke relatie is er een groot verlangen om bij elkaar thuis te komen; 'Liefste, breng me thuis, bij mezelf'. Tegelijkertijd is er ook het verraad, het niet kunnen voldoen aan wederzijdse, vaak onuitgesproken, verwachtingen. Dan blijkt dat het ideaalbeeld van de prins op het witte paard of de mooie, vurige prinses die alleen maar lief is, slechts ten dele op gaat. Pijnlijke en persoonlijke thema's steken telkens opnieuw de kop op. Sterker nog, onbewust zoeken we de geliefden uit die deze thema's feilloos weten te spiegelen. De liefde legt alles open; geen enkele relatie ontkomt hieraan.

De zielsverbondenheid tussen twee partners snijdt zo diep dat we het vaak nauwelijks kunnen bevatten. Ineens kan er een vonk van dit besef oplichten, bijvoorbeeld in het samen doorstaan van een relatiecrisis. Dan realiseren we ons wat het werkelijk betekent om de reis naar heelwording samen met een ander te gaan. We leren opnieuw, en met zachtere ogen te kijken naar onze partner en naar onze eigen levensreis. De liefde biedt ons zowel een uitnodiging tot heelwording als een pijnlijke confrontatie met wat nog niet heel is in ons.

Waar moet ik de ogen halen om jou te kunnen zien, liefste, waar?

Natasja Lako

Inhoud

In deze opleiding krijg je vernieuwend inzicht in en ervaring met relatietherapie. We verbinden Systemisch Werken met andere invalshoeken en nieuwe ontwikkelingen binnen en buiten Phoenix, waaronder de theorie van Jung, het gedachtegoed van Merleau-Ponty en het bewegingsleer van Wibe Veenbaas. De liefdespatronen die wij hebben aangetroffen in de eigen familiegeschiedenis spelen, vaak onbewust, een grote rol in de relatie en in de onderlinge dynamiek (systemisch werk). Ook de positie die wij als man of vrouw ten opzichte van mannen en vrouwen innemen, is van veel invloed in de partnerrelatie (Jung). De bewegingen in ons lijf zijn daarbij een belangrijke diagnostisch uitgangspunt (Wibe Veenbaas).

We staan stil bij vragen als: waarin begeleid je partners individueel, en wat werk je met hen samen uit? Hoe gebruik je de lichaamstaal van koppels als diagnostisch instrument? En misschien wel de meest boeiende vraag: wat heb jij nou te leren om de overtocht naar de geliefde te kunnen maken?

In de lesblokken wordt inzichtelijk gemaakt wat begeleidingswerk met paren vraagt en hoe we verschillende stromingen (zie hieronder) daarin handen en voeten geven. Ieder vanuit een eigen perspectief geven ze aandacht aan de onbewuste processen die meespelen wanneer twee mensen hun partnerrelatie gestalte geven. Op het moment dat we ‘ja’ tegen elkaar zeggen, weeft er zich een lotsverbinding, die op allerlei manieren gevormd wordt en verstrekkende consequenties heeft. In dit weefsel van het lot bewegen partners zich tussen verschillende polariteiten. Elk van bovengenoemde stromingen belicht hiervan een of meerdere aspecten. In het werken met de paren wordt zichtbaar hoe belangrijk het is dat de begeleider de heilige ruimte van het paar dient en wat hij moet doen – en vooral: laten – om niet in discussie verstrikt te raken. In deze opleiding is er daarom speciale aandacht voor de muze. Beelden, gedichten en verhalen geven toegang tot de dynamieken die mensen ontmoeten in relaties.

Stromingen
Systemisch werken maakt ons attent op de onzichtbare draden van het grote familiegeheel, waarmee partners, ieder voor zich en in hun gezamenlijk proces, verbonden zijn. Via een opstelling krijgen we contact met de beweging van de ziel van het systeem en met de werking van het groepsgeweten. Hoewel een vraag van partners over hun relatie dikwijls lijkt voort te komen uit individuele processen of een storing in de communicatie, heeft deze vaak te maken met de plek binnen het grote geheel van ieders familiesysteem en met een onbewuste loyaliteit aan oude wetten. Een plek als kind, zoon of dochter in relatie tot de ouders, als deelnemer van de familie van herkomst raakt de inbedding in het man- of vrouwzijn in de partnerrelatie.

Systemisch werken geeft diepgaand inzicht in hoe we ons verhouden in de polariteit individu – groep. Met name Bert Hellinger heeft – in navolging van Ivan Boszormenyi-Nagy – de vinger gelegd op de grote betekenis van loyaliteit aan het systeem van herkomst en de werking van het geweten op onze persoonlijke levensinvulling en op de partnerrelatie.

Carl Gustav Jung ontdekte in zijn werk met dromen, associaties en imaginaties van cliënten dat ieder mens, jong of oud, man of vrouw, te maken heeft met een eeuwige dynamiek tussen de polen mannelijk en vrouwelijk ofwel tussen de archetypen animus en anima, oerbeelden uit het collectieve onbewuste van de mensheid. Elke relatie wordt niet alleen beïnvloed door de wisselwerking tussen de partners maar ook door de werking van deze krachten, onbewust en vaak in negatieve zin. De partner moet dan voldoen aan een ideaalbeeld, waaraan hij of zij onmogelijk kan voldoen. De levenstaak voor de man is om zijn anima, zijn vrouwelijke deel, te integreren; voor de vrouw om toegang te vinden tot haar animus, de mannelijke component in haarzelf.
De integratie van mannelijke en vrouwelijke aspecten in onszelf geeft innerlijke heelheid. Het maakt ons minder gevoelig voor projectie op de ander van delen, die eigenlijk bij onszelf horen en waar we zelf verantwoordelijkheid voor moeten dragen. Partners, die een balans vinden tussen het mannelijke en het vrouwelijke in zichzelf, leggen bouwstenen neer voor een alchemistisch huwelijk. Dit biedt een krachtige innerlijke basis om heelheid ook in de uiterlijke vorm gestalte te geven.

Inzicht in de maskers of karakterstructuren verwijst naar het thema ‘collusie’ binnen relaties. Hoe zijn partners met elkaar verstrengeld vanuit hun maskerthematiek en op welke manier kunnen ze hier zo mee omgaan dat de verborgen kwaliteit van hun maskers weer naar voren kan komen?
Deze stroming houdt zich vooral bezig met de polariteiten in ons innerlijk, die zich afdrukken in ons lichaam, onze ziel en in onze contacten. Deze polariteiten zijn verbonden met levensthema’s, waar ieder mens voor staat: hemel en aarde, vervulling en tekort, samen en apart, macht en onmacht, lijden en geluk, vorm en overgave. Op aarde komen vraagt ‘vorming’. In de eenmaal gekozen vorm komen we echter vaak vast te zitten. Vervolgens kiezen we een partner die ons bevestigt in ons vertrouwde standpunt en wereldmodel. Dit onbewuste, verborgen samenspel van maskers wordt collusie genoemd. Jürgen Willi heeft hier veel over geschreven. Hoe meer partners zich bewust zijn van hun persoonlijke basisthematiek, hoe minder snel ze hun eigen taak aan de ander zullen uitbesteden. Er ontstaat openheid om werkelijk te zijn wie je bent, ook – misschien wel juist – in relatie tot de ander.

Onderwerpen die verder aan de orde komen:

verraad en verlangen
de terugkeer
de invloed van het geweten
collusie
heimwee
binding en verbinding
animus en anima: het innerlijk huwelijk
Eros en Thanatos
tederheid
hechting
afweermechanismen en overdracht
de heilige ruimte
de bedding in het man of vrouw zijn
liefdeskwetsuren en maskers
de schaduw in jezelf en in de ander
de betekenis van seksualiteit en intimiteit
samen en apart
(geen) kinderen
schaamte en schuld
ontwikkelingsfasen in de relatie
de verhouding met ouders, schoonfamilie, de omgang met de plek van kinderen, verschillende culturen, onderbroken zwangerschappen, eerdere liefdes, et cetera

Voor wie

De opleiding richt zich op professionals die zich willen scholen in relatietherapie vanuit systemisch perspectief, verbonden met de nieuwste ontwikkelingen in het vakgebied van relatietherapie, die meer inzicht in de dynamiek en patronen binnen relaties in het algemeen willen krijgen en hun eigen liefdespatronen willen doorgronden.

Voor deelname heb je tenminste de opleiding Systemisch Werken en bij voorkeur De Maskermaker gevolgd. Als je elders opleidingen hebt gevolgd, en je wilt instromen in deze vervolgopleiding, dan nodigen we jou uit voor een instroomgesprek om de mate van aansluiting te onderzoeken.